Buki czekają na dzień przesilenia
W najbliższym czasie buki w całej Europie, w tym te rosnące w Bydgoszczy zsynchronizują swoją produkcję nasion. Wszystko przez przesilenie letnie. Zjawisko, które nie zostało jeszcze do końca wyjaśnione, opisał międzynarodowy zespół badaczy.
Wielka zmienność w produkcji nasion u roślin wieloletnich może być zsynchronizowana na skalę kontynentalną, co ma ogromne znaczenie dla ekosystemów, ale jak ta synchronizacja jest osiągana, nie jest do końca jasne. Międzynarodowy zespół badaczy przeanalizował synchronizację produkcji nasion u buka europejskiego na obszarze na obszarze rozciągającym się na przestrzeni 2000 km. Przesilenie letnie, czyli najdłuższy dzień w roku, jest sygnałem, który jednocześnie dociera do wszystkich populacji buka, otwierając ich „okno” wrażliwości na temperaturę. Dzięki temu drzewa z różnych regionów reagują na warunki pogodowe w tym samym czasie
Synchronizacja pomaga ekosystemowi buków. Drzewa te produkują nasiona nieregularnie, z niektórymi latami obfitującymi w nasiona oraz latami, podczas których nasion produkowanych jest bardzo mało. Cykle obfitości i niedoboru wpływają na sieci pokarmowe, powodując np. powstanie dużych populacji gryzoni, migracje zwierząt i wzrost chorób przenoszonych przez zwierzęta.
Produkcja nasion zależy głównie od warunków pogodowych, zwłaszcza temperatury. Ciepłe lata prowadzą do większej produkcji nasion w kolejnym roku. Buk europejski jest wyjątkowo wrażliwy na wahania temperatury, co pozwala na synchronizację produkcji nasion na dużych obszarach. Najwyższa synchronizacja jest osiągana, gdy reakcja na sygnał pogodowy jest zsynchronizowana w czasie.
Przesilenie letnie działa jako „sygnał startowy” dla buka europejskiego, pozwalając na jednolitą reakcję drzew na całym kontynencie, mimo różnic klimatycznych. Badania wykazały, że buk otwiera swoje „okno” wrażliwości na temperaturę dokładnie w dniu przesilenia letniego, co prowadzi do synchronizacji produkcji nasion.
Źródła:
